Κείμενα για τις σχέσεις, πρόταση για μάθημα στη Β' και Γ' λυκείου

Επιλεγμένα κείμενα από το βιβλίο του Ελευθέριου Ελευθεριάδη, Μαζί, σελ. 27-32

Τα κείμενα δίνονται για επεξεργασία σε 2 ομάδες οι οποίες τα μελετούν κ τα παρουσιάζουν στην ολομέλεια της τάξης 

Α' κείμενο: 

Πότε είναι ο κατάλληλος καιρός;

Kαι πότε είναι ο κατάλληλος καιρός;

Πότε είναι ο κατάλληλος καιρός να παντρευτεί κάποιος; Πότε είναι ο κατάλληλος καιρός για να κάνει κάποιος μια σχέση; Η ερώτηση αυτή από μόνη της υποδηλώνει λάθος.

Τι θα πει κατάλληλος καιρός για παντρειά; Τι θα πει κατάλλη- λος καιρός για σχέση;

Το να δώσουμε απάντηση, χρονική, είναι σαν να υποτιμούμε τα πρόσωπα. Είναι σαν να εκμηδενίζουμε τη συνάντηση. Είναι σαν χλευάζουμε τη σχέση.

να «Η μικρός μικρός παντρέψου ή μικρός καλογερέψου», έλεγαν οι παλιοί.

Ναι.

Το έλεγαν.

Και είχαν δίκιο.

Πρέπει, όμως, να δούμε πίσω από τις λέξεις και να κατανοήσουμε τι ήταν αυτό που εννοούσαν.

Ο σοφός λαός, προτρέποντας κάποιον να παντρευτεί μικρός, ήθελε να του χτυπήσει καμπανάκι και να τον κάνει να πάρει τη ζωή στα χέρια του. Η φράση αυτή έχει ως σκοπό να αφυπνίσει κοιμισμένες συνειδήσεις.

«Έλα, μωρέ... Να περνάμε καλά... Ό,τι φάμε και ό,τι πιούμε...» Όχι. Σήκω και πάλεψε. Πάρε τη ζωή στα χέρια σου. Πάρε όποιον δρόμο θες εσύ. Παντρέψου, καλογερέψου, κάνε ό,τι θες... Αλλά πάρε στα χέρια σου τη ζωή σου.

Αυτό προτρέπει η φωνή του σοφού λαού μας.

Βρέθηκα κάποια στιγμή σε μια κατασκήνωση, εδώ στο Σιδηρό καστρο, να συζητάω με κορίτσια του λυκείου για τις ερωτικές σχέ σεις και τους έλεγα ακριβώς αυτό: «Δε θα σας πω πότε είναι ο κα τάλληλος καιρός για να κάνετε μια σχέση. Αυτό που θα σας πω με βεβαιότητα είναι το πότε δεν είναι ο κατάλληλος καιρός.»Δεν είναι όταν το κάνεις επειδή σε πιέζει το περιβάλλον σου. Όταν σε πιέζουν οι γύρω σου.»Δεν είναι όταν το κάνεις για να μη σε πουν ξενέρωτη.

»Δεν είναι όταν το κάνεις από ντροπή ή ανασφάλεια.

»Δεν είναι όταν το κάνεις για να μη "μείνεις στο ράφι".

»Δεν είναι όταν το κάνεις επειδή απλώς βρέθηκες εκεί».

Το ίδιο και ο γάμος.

Ο γάμος ως μυστήριο.

Δεν είναι συνταγή μαγειρικής.

Δεν είναι όλοι οι άνθρωποι ίδιοι.

Και, ως εκ τούτου, δεν είναι ίδιες και οι δυναμικές οι οποίες ανα- πτύσσονται όταν οι άνθρωποι συναντιούνται.

Και όσο επικίνδυνο είναι το να αφήνει κάποιος τη ζωή του να περνάει έτσι χαλαρά, άλλο τόσο επικίνδυνο είναι το να εξαναγκά- ζεται από τον περίγυρο ή από την κοινωνία να κάνει σχέση ή να έρθει εις γάμου κοινωνία.

«Μα καλά», θα ρωτήσει κάποιος, «συμβαίνουν τέτοια πράγματα στις μέρες μας;»

Και βέβαια συμβαίνουν.

Και τα συναντάμε, συνήθως, σε στείρα θρησκευτικά περιβάλλοντα. Η κατά το δοκούν ερμηνεία της ιεράς παραδόσεως της Εκκλησίας μας, προσωπικές ανασφάλειες κρυμμένες πίσω από έναν θρησκευτικό ευσεβισμό, αλλά και η χωρίς διάκριση, άκαμπτη προ- σέγγιση της ψυχής του ανθρώπου μάς έχουν δώσει συχνά γάμους που μόνο πόνο και μιζέρια προκαλούν...

Ναι, να αναλαμβάνει ο καθένας την ευθύνη της ζωής του από μικρός, ναι, ο γάμος είναι ένα μεγάλο μυστήριο το οποίο βοηθά τον άνθρωπο να πετύχει τον σκοπό της ζωής του, αλλά δεν πρέ- πει να ξεχνάμε και κάτι πολύ πολύ σημαντικό: Ότι ο Χριστός είναι ελευθερία...

Β' κείμενο:

Η σχέση είναι ελευθερία

Είναι ελευθερία ο Χριστός. 

Απόλυτη ελευθερία.

Τέτοια ελευθερία, που σου δίνει τη δυνατότητα να Τον αρνηθείς, Να Του γυρίσεις την πλάτη. Ακόμα και να Τον σταυρώσεις άμα θες.

Τέτοια ελευθερία...

Και αφού ο ίδιος ο Χριστός είναι ελευθερία, όπου υπάρχει Χρι- στός εκεί υπάρχει και ελευθερία.

Έτσι, λοιπόν, οι σχέσεις είναι ελευθερία.

Ο γάμος είναι ελευθερία.

Ή τουλάχιστον πρέπει να είναι.

Είναι δυο άνθρωποι που εκούσια αποφάσισαν να σμίξουν τις ζωές τους.

Είναι κάτι μοναδικό αυτό, κάτι μεγαλειώδες. Είναι κάτι που θα έπρεπε να το μαθαίνουμε στα παιδιά μας από μικρά.

Από το δημοτικό ακόμα.

Να τους μάθουμε πως, όταν συνάπτουμε μια σχέση με κάποιον, δε σημαίνει ότι αποκτούμε δικαίωμα επάνω του.

Ότι όπου υπάρχει εξαναγκασμός αμέσως αρχίζει να χαλάει μια σχέση.

Ότι δεν πρέπει να ανέχονται κανενός είδους καταπίεση, κανένα στραπατσάρισμα της προσωπικότητάς τους για χάρη οποιουδήποτε.

Ότι η ζήλια είναι σαράκι που μόνο πόνο προκαλεί, τίποτε άλλο. Όσο νωρίτερα φροντίσουμε να γαλουχήσουμε τα παιδιά μας με τέσσερα πέντε τέτοια πράγματα απλά, τόσο λιγότερα θύματα θα έχουμε στην πορεία της ζωής και τόσο λιγότερους θύτες.

Γιατί δεν παιδεύεται μόνο αυτός που βιώνει την καταπίεση.

Πολλές φορές, παιδεύεται φρικτά και αυτός που καταπιέζει...

Θα σου μιλήσω εκ πείρας.

Θα σου πω για τα δικά μου άπλυτα.

Με τη γυναίκα μου την Πόπη είμαστε μαζί από μικρά παιδιά.

Εγώ μόλις είχα τελειώσει το λύκειο, ενώ εκείνη ξεκινούσε την πρώτη λυκείου.

Τους πρώτους δύο μήνες της σχέσης μας, ήμασταν χαλαρά. Στα μέλια, βλέπεις, όπως όλοι.

Έπειτα, όταν έφυγα για να σπουδάσω, με έπιασε μια ζουρλαμά- ρα και άρχισα να ζηλεύω σαν τρελός.

Και μαζί μ' εμένα, τρέλαινα και αυτήν. Της είχα αλλάξει κυριολεκτικά τα φώτα.

«Πού θα πας; Πού θα βγεις; Με ποιους; Γιατί; Τι πρόκειται να φο- ρέσεις; Γιατί άργησες; Σε ποιους μίλησες; Ποιοι σε κοίταξαν...» Και εκείνο το φοβερό και τρομερό: «Εγώ δε ζηλεύω εσένα. Εσένα σε εμπιστεύομαι. Τους άλλους είναι που ζηλεύω...»

Ναι. Ναι.

Εγώ τα έλεγα όλα αυτά.

Ζήλευα και τη σκιά μου.

Κάνα χρόνο κράτησε όλο αυτό το πανηγύρι.

Απορώ πώς με άντεξε.

Της το λέω της γυναίκας μου μέχρι και σήμερα καμιά φορά: «Στη θέση σου, κορίτσι μου, θα με είχα χωρίσει...» Έτσι, περνούσε ο καιρός και εγώ βασάνιζα τον άνθρωπό μου. Μέχρι που ξαφνικά ξύπνησα μια μέρα και, πώς με φώτισε ο Θεός, είπα στον εαυτό μου: Τι κάνεις, ρε καραγκιόζη. Σύνελθε. Αυτό δεν είναι σχέση...

Και, δόξα τω Θεώ, από εκείνη τη μέρα, πραγματικά ηρέμησα. Και μαζί μ' εμένα ηρέμησε και η Πόπη...

Στην αρχή, βέβαια, με τέτοια μεγάλη αλλαγή από μέρους μου, νόμιζε πως την απατούσα, αλλά οκέι, με τον καιρό βρήκαμε ισορ ροπίες.

Αυτό που θέλω να σου πω με το συγκεκριμένο παράδειγμα εί ναι ότι όλο εκείνο το διάστημα παιδευόμουν και εγώ. Παιδευόμουν πολύ.

Όχι ότι αυτό δικαιολογεί τη συμπεριφορά μου.

Όχι βέβαια.

Σ' το λέω, όμως, για να καταλάβεις πως με τη ζήλια και την καταπίεση κανείς δε βγαίνει κερδισμένος.

Καταπιέζοντας τον σύντροφό σου για οποιονδήποτε λόγο, για οτιδήποτε, το μόνο που καταφέρνεις είναι να σαμποτάρεις τη σχέση.

Να σαμποτάρεις τη δυνατότητα συνάντησης. Να σαμποτάρεις την όποια προοπτική.

Δεν μπαίνουμε σε μια σχέση ούτε για να ελέγξουμε ούτε για να καλύψουμε ανασφάλειες.

Η σχέση είναι ελευθερία, φίλε μου.

Η σχέση είναι ελευθερία.